Suno feliĉigas printempe
Ĉi tie mi prezentas son- kaj filmdokumentojn en Esperanto.
Vidu la kompletan programliston de la Esperanta Retradio.
(download)
Dum printempo nia humoro plisereniĝas, la vestaĵoj fariĝas pli malpezaj kaj disvastiĝas printempaj sentoj. Respondecas por tio la suno. Se la lumo de nia centra stelo atingas la haŭton, elŝutiĝas feliĉohormonoj. Se la tagoj plilongiĝas kaj la temperaturoj plialtiĝas la homoj strebas al la libera aero. La printempo ŝajnas feliĉigi nin kaj levi ĝenerale nian bonhumoron. Jen kaj jen tiu pli serena humoro estas perceptata kiel printempaj sentoj kun seksaj deziroj. Fakte la radioj de la suno havas variajn efikojn sur la homan korpon kaj psikon.
Se la sunlumo trafas la haŭton de la homo, la korpo elŝutas pli da endorfinoj, do feliĉohormonojn. Unu el ili estas serotonino. La hormono, kiu zorgas pri multaj plurŝtupaj procezoj en la homa korpo, estas ankaŭ nomata aktivechormono aŭ mesaĝa substanco de la feliĉo. Ĝi plialtigas la ĝeneralan bonfarton, reguligas la metabolon kaj forpelas deprimojn kaj timojn. Ĝi ludas ankaŭ rolon ĉe la satiĝa sento, la digestado kaj la agordado de la tagnokta ritmo. Ĝi estas trovebla ankaŭ malaltkvante en nutraĵoj kiel ekzemple bananoj, ananaso kaj ĉokolado. Manko de serotonino kunligiĝas kun deprimoj, senaktivemo kaj senkuraĝeco kaj krome kun supermezura laceco. Paralele al la elŝutado de serotonino pro la plilongiĝantaj tagoj malpliiĝas la melatonino, la dormhormono.
Plua grava substanco kiu helpe de la sunlumo estas formata en la korpo estas la vitamino D. Tiu grupo de substancoj kiu estas antaŭŝtupo de hormono, estas grava por la imunsistemo, la konstruo de la ostoj, la dentoj kaj la muskoloj. Krome ĝi povas efiki prevente kontraŭ kancero kaj kontraŭ longdaŭraj malsanoj kiel osteoporozo. La vitamino D sufiĉe formiĝas en la homa korpo nur se la sunlumo en sufiĉa intenseco trafas sur grandan pecon da haŭto, tio estas en Eŭropo nur dum marto ĝis oktobro kaj precipe dum tagmezo. Nur montri al la suno la vizaĝon kaj la manojn, tio ne sufiĉas ĉar homoj en Eŭropo prefere amasigu iom da provizo je vitamino D en la korpa graso por trapasigi la vintran duonjaron laŭeble sen manko de vitamino D.
Apud la diversaj elŝutoj en la korpo ankaŭ la temperaturoj plialtiĝantaj dum printempo influas la sintenojn kaj kondutojn. La varmo kondukas al sinteno pli malferma, pli malstreĉa kaj pli aktiva kaj al dediĉo por aliaj homoj. Tia sentoplena sinteno denove influas nian medion, la feliĉo infektas aliajn. La ĝenerala belvetera bonfarto ĉe kelkaj homoj eĉ kondukas al pli da seksaj deziroj, al la tiel nomataj printempaj sentoj.
Sed ne nur dum libertempo hela lumo povas esti utila dum printempaj tagoj. Ankaŭ por laboro la efikoj de la sunlumo estas utiligeblaj, ĉar taglumo kun sia vasta lumspektro pruveble akcelas la kapablon koncentriĝi kaj havas pozitivan efikon je la produktiveco de homo.
Por profiti ĉiujn pozitivajn efikojn de printempo oni moviĝu ĉiutage ekstere almenaŭ dum 15 minutoj, tute sendepende ĉu suno videblas aŭ ne.
--
Virtuala Brazila Esperanto-Movado
Comments
Post a Comment